Pierwszy rozbiór Polski. 1772.

Plany rozbioru Polski pojawiły się na wiele lat przed jego faktycznym dokonaniem. Bezpośrednim i wygodnym uzasadnieniem dokonania rozbioru stał się zamach i próba porwania (do porwania nie doszło) 3 listopada 1771 r. króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przez spiskowców, związanych z konfederatami barskimi. Austria, Prusy i Rosja rozpętały kampanię, jakoby był to dowód na niezdolność Rzeczypospolitej do utrzymania porządku i jedności wewnętrznej oraz że jej stan anarchii jest zagrożeniem dla trzech sąsiednich państw. Podpisanie traktatów nastąpiło w Petersburgu 5 sierpnia 1772 r. Na początku 1773 roku król i Senat rozesłali wszystkim rządom Europy noty wyrażające sprzeciw z prośbą o interwencję. Oddzielne noty wystosowano do Francji, Danii i Austrii, które to państwa były gwarantami pokoju oliwskiego i traktatów welawsko-bydgoskich. 30 września 1773 r. traktaty rozbiorowe ratyfikował Sejm Rozbiorowy zwołany w Warszawie przez zaborców (przy proteście trzech posłów: Tadeusza Reytana, Samuela Korsaka i Stanisława Bohuszewicza). Polska straciła 211 tys. km² i 4,5 miliona ludności. (Wikipedia)

Austria otrzymała całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa (83 tys. km² oraz 2,7 mln mieszkańców). Przy czym już w 1770 r. Austria samorzutnie przejęła Spisz i powiaty nowotarski, nowosądecki i czorsztyński.
Prusy anektowały Warmię i Prusy Królewskie (Pomorze Gdańskie), lecz bez Gdańska i Torunia (36 tys. km² oraz 600 tys. mieszkańców).
Rosja zagarnęła Inflanty Polskie oraz wschodnie, peryferyjne krańce Rzeczypospolitej za Dnieprem, Drucią i Dźwiną (województwa: mścisławskie, witebskie i połockie oraz część mińskiego i inflanckiego – ogółem 92 tys. km² oraz 1,3 mln mieszkańców), utrzymując poza tym swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Porównaj mapę historyczną z mapą google. Użyj suwaka zmiany przezroczystości.

Tytuł: Carte generale & itineraire de Pologne. Wydawca: S. Michał Gröll. Autorzy: Karol Perthées, Sebastian Dorn. Miejsce wydania: Warszawa Data: 1773 Język: francuski Opis: Podz. liniowe w milach polskich, litewskich, ukraińskich, małych milach polskich i małych milach litewskich.


3 Responses

  1. Anna

    Świetna strona- czy jest możliwość powiększenia tej mapy na cały ekran?

  2. Maciej

    A gdzie dokładnie była położona tzw. „łączka inflancka” (łąka za Dźwiną, nie zajęta podczas pierwszego rozbioru)?

Zostaw Komentarz

Wpisz brakującą cyfrę zanim wyślesz komentarz. *