Księstwo Warszawskie. 1812.

Powstałe w roku 1807 Księstwo Warszawskie (klik) zostało w roku 1809 zaatakowane przez Austriaków w sile 30 tysięcy żołnierzy. Księstwo było wówczas zarządzane przez rezydenta francuskiego, ale nie było wtedy na jego terytorium wojsk Napoleona. Wojnę obronną – niemal od początku – wojsko polskie liczące 14 tysięcy żołnierzy pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego prowadziło samodzielnie. Wojska Księstwa Warszawskiego najpierw stawiły czoła Austriakom na przedpolach Warszawy, a potem przeszły do kontrofensywy, wyzwalając spod okupacji austriackiej Galicję Wschodnią i Zachodnią. Na tym terytorium książę Józef Poniatowski powołał Rząd Centralny Wojskowy Tymczasowy Obojga Galicji, który przejął obowiązki administracji austriackiej. Korzystny wynik przebieg działań wojennych możliwy był w dużej mierze dzięki nie włączaniu się Rosji w działania wojsk polskich. I choć się nie włączała to w czasie polskiej kontrofensywy praktycznie szła na południe, niejako pilnując, aby ruchy polskie nie wiodły do wschodniej Galicji czyli na Lwowszczyznę i Tarnopolszyznę. Znamiennym było spotkanie u bram Krakowa, gdzie Rosjanie oświadczyli, iż to oni zajmują miasto za ustępującymi Austriakami. Książę Józef Poniatowski, torując sobie drogę, wjechał do miasta, tym samym otwierając szansę na przyłączenie go do Księstwa. Rosjanie nie mogli walczyć u bram Krakowa z Poniatowskim jako sojusznicy Francji. W myśl postanowień zawartego 14 października 1809 pokoju w Schönbrunn, kończącego wojnę francusko-austriacką, Księstwo Warszawskie powiększyło się o obszar III (tzw. wówczas Galicja Zachodnia) i skrawek I zaboru austriackiego (cyrkuł zamojski). Przyniosło to wzrost terytorium państwa z 103 do 155 tys. km², a ludności z 2,6 do 4,3 mln osób. Nowe nabytki podzielone zostały na 4 departamenty (krakowski, lubelski, radomski i siedlecki) i 40 powiatów. Bogaty w złoża soli rejon Wieliczki stał się autonomicznym okręgiem pod wspólną administracją Księstwa i Austrii. Część zaboru austriackiego, a mianowicie obwód tarnopolski, Napoleon przekazał Rosji ufając w przyjaźń z carem Aleksandrem, podobnie jak wcześniej przekazał obwód białostocki (część zaboru pruskiego) przy utworzeniu Księstwa Warszawskiego w 1807.

Sojusz francusko-rosyjski wkrótce został zerwany. W 1812r. Rosję zaatakowała Wielka Armia Napoleona w ramach której walczyło 100 tys. wojska polskiego. Większość oddziałów polskich była rozproszona w jednostkach francuskich, jedynie V Korpus, liczący 35 tys. żołnierzy, pozostawał pod bezpośrednim zwierzchnictwem gen. Józefa Poniatowskiego. Napoleon zrealizował swój zamiar zajęcia Moskwy, jednak ludność kryła się w głębi kraju, a swoje miasta, wsie i osiedla zostawiała opustoszałe lub zniszczone. Wobec nadciągającej zimy, chorób, braku jedzenia nastąpił odwrót. Wtedy Rosja przeszła do kontrofensywy. Na terytorium Księstwa Warszawskiego wkroczyły wojska rosyjskie, kładąc praktycznie kres jego istnieniu. 18 marca 1813 Aleksander I powołał pięcioosobową Radę Najwyższą Tymczasową Księstwa Warszawskiego, której zadaniem było ściągnięcie z księstwa wysokiej kontrybucji na potrzeby armii rosyjskiej. Prawnie Księstwo przestało istnieć w 1815 wskutek decyzji kongresu wiedeńskiego. Zadecydowano, iż Księstwo zostanie podzielone na 4 części:
– powstało państwo: Wolne Miasto Kraków.
– Cesarstwo Austrii zagarnęło okręg Wieliczki
– Królestwo Prus zachodnią część księstwa: Wielkie Księstwo Poznańskie i ziemię chełmińską
– Imperium Rosyjskie środkową i wschodnią część księstwa: pod nazwą Królestwo Polskie w uni personalnej z carami Rosji. Wikipedia.

Na mapie (wydana w 1812) oznaczono Księstwo Warszawskie powiększone o terytoria przyłączone w 1809 (część południowo-wschodnia oddzielona czerwoną linią).

Porównaj mapę historyczną z mapą google. Użyj suwaka zmiany przezroczystości.

Tytuł: G.d Duché de Varsovie. Prusse. Wydawca: Paris: chez F. Buisson Miejsce wydania: Paryż Data: 1812 Język: francuski Opis: miedzior. kolor.; 22x30cm; południk zerowy Paryż.


Zostaw Komentarz

Wpisz brakującą cyfrę zanim wyślesz komentarz. *