Z ziemi włoskiej do Polski. Legiony Polskie we Włoszech. 1829.

Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.

Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.

Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.

Taki oto jest początek hymnu Polski, którego słowa – choć pierwotnie nieco inne – napisał Józef Wybicki. Do czego to się odnosi: Włochy, Dąbrowski, Bonaparte? Na początku hymn był pieśnią Legionów Polskich, a same Legiony, to polskie formacje wojskowe, utworzone na terenie Włoch przez Francuzów z inicjatywy gen. Jana Henryka Dąbrowskiego (na mapie podano Dombrowski). Walczące u boku wojsk francuskich i włoskich w latach 1797–1807.

Po III rozbiorze nastąpiła emigracja żołnierzy i oficerów z Polski do Włoch i Francji. Dzięki wpływom Napoleona, za pośrednictwem Agencji (polska organizacja emigracyjna założona w Paryżu po upadku powstania kościuszkowskiego w 1794) Jan Henryk Dąbrowski podpisał 9 stycznia 1797 umowę z nowym rządem Republiki Lombardzkiej (państwo włoskie utworzone przez Napoleona na terenie obecnych północnych Włoszech). Oddziały otrzymały nazwę Legionów Polskich. Mundury i sztandary były zbliżone do polskich, język komend i stopnie wojskowe również były polskie. Kokardy przypięte do mundurów były trójkolorowe w nawiązaniu do rewolucji francuskiej symbolizującą sojusz i protekcję Republiki. W maju 1797 w szeregach Legionów stanęło około 7 tys. żołnierzy, głównie Polaków przebywających na emigracji oraz polskich jeńców i dezerterów z armii austriackiej. Początkowo Legiony walczyły u boku Napoleona – czerwone linie na mapie. Pierwszy raz w kwietniu 1797 pod Rimini, Weroną i nad jeziorem Garda, w akcji przeciw zbuntowanemu ludowi włoskiemu. Część legionistów została wysłana do Rzymu, gdzie Francja obaliła wkrótce rządy papieskie. W listopadzie 1798 uczestniczyli oni w obronie Republiki Rzymskiej. Miesiąc później oddziały legionistów przyczyniły się do zwycięstwa Francuzów pod Civita Castellana. Potem brali udział w zwycięskiej ofensywie republikanów na Królestwo Neapolu. Następnie tłumili antyfrancuskie powstanie chłopskie w Republice Patrenopejskiej utworzonej w południowych Włoszech. Tu sformowano pułk jazdy istniejący potem pod różnymi nazwami, m.in. jako ułani nadwiślańscy.

Po 1801 roku, kiedy zawarto  traktat pokojowy kończący wojnę Republiki Francuskiej ze Świętym Cesarstwem Rzymskim – przy braku pozytywnego rozwiązania kwestii polskiej – nastąpiło zwątpienie i  rozprzężenie w legionach; dochodziło do otwartej krytyki polityki Francji. Oficerowie podawali się do dymisji. Niewygodne Napoleonowi legie zostały wysłane na wyspę Hispaniola/San Domingo (obecnie Haiti) do tłumienia antyfrancuskiego powstania niewolników murzyńskich. Do Europy powróciło zaledwie kilkuset legionistów, którzy nie zostali zabici przez tubylców, nie zmarli wskutek chorób tropikalnych i nie osiedlili się w Ameryce. Mimo, to Polscy legioniści walczyli po stronie Napoleona nawet po klęsce w 1812 i odwrocie z Rosji. Potem Polacy uczestniczyli w wielu walkach, np. pod Lipskiem w 1813 i pod Waterloo w 1815. Wielu oficerów Legionów Polskich w czasach 1815-31 było podstawą armii Królestwa Polskiego i brało udział w nieudanym Powstaniu Listopadowym. W Legionach walczyło w sumie ok. 35 tys. ludzi, zginęło ok. 20 tys. Wykształciły one znakomitą kadrę przyszłych oficerów, były szkołą patriotyzmu i demokracji. Pieśń Legionistów w 1927 roku uznano za hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej. Wikipedia.

Porównaj mapę historyczną z mapą google. Użyj suwaka zmiany przezroczystości.

Tytuł: Carte générale de l'Italie pour servir à l'Histoire des Légions Polonaises en Italie sous le commendement du Général Dombrowski. Autor: Léonard Chodzko. Miejsce wydania: Paryż. Data: 1829 Język: francuski Opis: 44x43cm skala 1:1850000.


One Response

  1. Przemysław Kukawski

    Dlaczego Polska walczyła u boku Francji?????????

Zostaw Komentarz

Wpisz brakującą cyfrę zanim wyślesz komentarz. *